donderdag 17 juni 2010
woensdag 16 juni 2010
Samenstelling woorden
Woordenlijst
Lidwoorden
De - Douwe Egberts
Het - It’s
Tussenvoegsels
En - &
Persoonsvormen
Wij - WE
Zij - Man & Vrouw toilet
Werkwoorden
Zijn - Ben
Maken - Copyright
Vervoeren - Veolia
Reizen - NS
Worden - transformers
Hebben - Dollar
Sporten - Adidas
Bewegen – Nike
Beschermen - Bank
Drinken - Cola
Ontwerpen – Graphic design museum
Spelen - PSP
Bijvoegelijke naamwoorden
Mooie - Dove
Grote - Bic pen
Kleine - Calvin Klein
Voorzetsels
In – Linkedin
Op – Pannenkoek & de Kale
Naast - Pijl
Met – Samen symbool
Zelfstandignaamwoorden
Schelpen - Shell
Plezier - Wii
Kleren - Carharrt
Frietjes - McDonalds
Boeken - Bibliotheek
Vlammen - Politie
Boodschappen - AH
Vakantie - KLM
Kleine Piramides (2x)
1. In
2. Op
3. Naast
4. Met
1. Wij
2. Zij
3. De
4. Het
Grote Piramides (6x)
- Schelpen
- Plezier
- Kleren
- Frietjes
- Boeken
- Vlammen
- Boodschappen
- Vakantie
- Mooie
- Grote
- Kleine
- En
1. Zijn
2. Maken
3. Vervoeren
4. Reizen
1. Worden
2. Hebben
3. Sporten
4. Bewegen
1. Beschermen
2. Drinken
3. Ontwerpen
4. Spelen
zondag 13 juni 2010
Verslag expert uur samen met Niels
Als er een tijd niks gebeurd met de pyramides qua verschuiven dan de handleiding standaard op het scherm tonen. Hierdoor is het altijd duidelijk wat de regels zijn en is er geen speciale handleiding pyramide nodig.
Maak het gehele speelveld om overgang te creeeren van pad naar installatie. Dus het speelveld een vloer geven waar de pyramides makkelijk op kunnen schuiven. Kleur is ook belangrijk, aangezien de pyramides wit zijn, misschien een grijze of een zwarte ondergrond, geen wit want dat word snel vies.
Beamen is beter dan een Imac scherm, omdat de beleving zelf al groot is (pyramides verschuiven etc.) dus ziet het er lullig/kneuterig uit als de output op een klein scherm is.
Afstand camera tot pyramides (fiducials) moet goed worden uitgezocht want het bepaald ook de hele look and feel van de installatie. Het tussenstuk waar we nu nog over nadenken om zo in te richten dat ze er niet langs lopen, is misschien in de realiteit wel heel erg klein vanwege de camera afstand. Zo klein dat het misschien niet eens nodig is om zo te maken dat ze er niet snel lopen.
Hoe gaat het beamer/scherm eruit zien? Zowel de digitale interface als het scherm zelf? Een rand eromheen? Werken we het weg? Komt het op een pilaar te staan? Kleur is ook belangrijk. Als de pyramides niet meteen in het beeld moeten staan, staan ze dan naast het scherm, of ergens aan de zijkant?
Pyramides afronden, hoekjes moeten worden afgerond, hoeft verder niet speciaal zacht te worden gemaakt.
Eventueel backup pyramides voor als er 1 kapot gaat.
Verf rollen niet met kwasten voor bijvoorbeeld de onderlaag.
Sjablonen spuiten, is het meest scherp en zorgt ervoor dat er niks uitloopt.
Constructie hoe word het gemaakt (geschroefd of gelijmd) gewicht? Komt er nog een gewicht in te hangen, zoja hoe zwaar worden de pyramides?
Zinnen op basis van kinderboekeweek boeken
Ik laat de tekenaars wat schrijven op Mr.Papier
De pinguins dansen samen met de schrijvers om de lettertypes
De mooie boeven kijken naar de zoete pinguins
De vormgevers plakken de lettertypes in het boek
De uitgever vind de wraak op de drukkers mierzoet
De boeven beelden sprookjes uit in de prentenboeken
De sprookjes in de prentenboeken zijn eigenwijs en mierzoet
De pinguins kleuren de lettertypes goud
In de sprookjes is Mr.Papier goud gekleurd
Knippen, plakken en kleuren, dat doen vormgevers in prentenboeken
Sprookjes zijn mooi en vriendelijk
De boeven en pinguins dansen samen met de vormgevers en drukkers
Mr.Papier danst eigenwijs voor de boeven
Woordenlijst ( samen met dazz gemaakt )
Lidwoorden
De - Douwe Egberts
Het - it’s
Een - Nl 1
Tussenvoegsels
En- &
Persoonsvormen
Wij - WE
Zij - Man & Vrouw
Werkwoorden
Zijn - Ben
Maken - Copyright
Vervoeren - Veolia
Reizen - NS
Worden - transformers
Hebben - Dollar
Sporten - Adidas
Bewegen - Nike
Drinken - Cola
Eten - AH
Ontwerpen – Graphic design museum
Spelen - PSP
Bijvoegelijke naamwoorden
Mooie - Dove
Grote
Kleine - Calvin Klein
Voorzetsels
In -
Op
Naast
Zelfstandignaamwoorden
Auto’s - Shell
Plezier - Wii
Kleren - Carharrt
Happy Meals - McDonalds
Boeken - Bibliotheek
Boeven - Politie
Avonturen - Bank
Vakantie - KLM
Woordenlijst inspiratie
De Griffeljury 2009, bestaande uit:
Majo de Saedeleer (voorzitter), Hanneke van den Berg, Inger Bos, Marjolein Hanse en Eva Riem,
heeft de volgende boeken voorgedragen ter bekroning met een Gouden of Zilveren Griffel of een
Vlag & Wimpel. De Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek heeft deze
voordracht overgenomen.
GOUDEN GRIFFEL
Vanaf 9 jaar Het geheim van de keel van de nachtegaal – Peter Verhelst
Uitgeverij De Eenhoorn
ZILVEREN GRIFFELS
Tot 6 jaar Sneeuw! – Komako Sakai
Uitgeverij De Eenhoorn
Agent en Boef – Tjibbe Veldkamp
Uitgeverij Lannoo
Vanaf 6 jaar Ballade van de Dood – Koos Meinderts en Harrie Jekkers
Uitgeverij Lemniscaat
Meneer Papier en zijn meisje – Elvis Peeters
Uitgeverij De Eenhoorn
Vanaf 9 jaar Duivendrop – Dirk Weber
Em. Querido’s Uitgeverij
Informatief Een heel kleine geschiedenis van bijna alles – Bill Bryson
Uitgeverij Atlas
Een halve hond heel denken – Joke van Leeuwen
Em. Querido’s Uitgeverij
Poëzie Spin op sokken – Ted van Lieshout
Uitgeverij Leopold
Opa laat zijn tenen zien – Edward van de Vendel
Em. Querido’s Uitgeverij
VLAG EN WIMPELS
Vanaf 6 jaar Mama Lucinda – Koen Van Biesen
Uitgeverij Abimo
Om acht uur bij de Ark – Ulrich Hub
Uitgeverij Lemniscaat
Vanaf 9 jaar De schaduw van Leonardo – Christopher Grey
Uitgeverij Mynx
Bernie King en de magische cirkels – Daan Remmerts de
Vries
Em. Querido’s Uitgeverij
Ole durft – Tanneke Wigersma
Em. Querido’s Uitgeverij
ALGEMENE INLEIDING
Wij hebben het heel fijn gevonden om onder gepassioneerde lezers over zoveel mooie boeken in
zoveel verschillende genres te kunnen praten. Er waren heerlijke avonturenboeken bij waarvan
sommige puur amusement zijn. Maar ook andere die de donkere kantjes niet schuwen en veel
vertrouwen stellen in de jonge lezers.
We hebben boeken gelezen waar de fantasie, het taalplezier en de poëtische inspiratie vanaf
spat en andere die moeilijke onderwerpen aansnijden zonder dat ze onder de zwaarte van de
problematiek kantelen. We hebben boeken gelezen waar we wat van opgestoken hebben en we
hebben een aantal vertrouwde auteursnamen herkend die ons alweer konden verrassen. Kortom,
we hebben met veel plezier vastgesteld dat de oogst aan origineel Nederlands en Vlaams werk dit
jaar bijzonder rijk is.
En daarom was het werk van de Griffeljury niet alleen bijzonder fijn, maar ook bijzonder
moeilijk. Want van een jury wordt verwacht dat ze keuzes maakt en die waren soms
hartverscheurend. Er is hevig gediscussieerd en we waren het lang niet altijd met elkaar eens, want
er was méér dan één zilveren boek met een gouden randje.
Er moet ons nog iets van het hart. De Griffeljury 2009 heeft wel eens verzucht: ‘Als wíj de
Penseeljury waren, dan….’ Want veel van de boeken die wij in handen kregen, zijn niet alleen
knap geschreven maar ook bijzonder mooi geïllustreerd. Soms was het resultaat zo’n perfecte
symbiose dat helemaal niet meer duidelijk was wie wie inspireerde. De schrijver, de illustrator of
de illustrator, de schrijver.
De Griffeljury is de Penseeljury niet, maar wij hebben in de juryverslagen onze waardering
voor de illustratoren niet onder stoelen of banken gestoken. Het zou zijn alsof je – Aan tafel! - de
smaak en de geur van een gerecht uit elkaar haalt. En bovendien willen wij allen kinderen toch
alleen maar het allerbeste aanbieden. Op elk gebied.
GOUDEN GRIFFEL
Categorie vanaf 9 jaar
Het geheim van de keel van de nachtegaal
Auteur: Peter Verhelst
Illustrator: Carll Cneut
Uitgever: Uitgeverij De Eenhoorn
“Het is niet makkelijk om in de top van een boom met gesloten ogen iemand te vertrouwen”
Of
“Als je er goed over nadenkt, is alles ingewikkeld en onnozel tegelijk”
Of nog
“U hebt alles al, zei de kamerheer, waarom zou u dan minder willen”
Al lezend ontdek je in Het geheim van de keel van de nachtegaal voortdurend juweeltjes van
zinnen die je uit het hoofd wil leren en om ze vooral niet te vergeten aan zou willen strepen met
een potlood, als het boek je daar met zijn gave schoonheid niet van weerhield.
In een betoverend sprookje, bekend in de versie van Hans Christian Andersen, brengen de auteur
en de illustrator met een weelde aan woorden en beelden – verbaal én grafisch– een ode aan de
eenvoud en de onschuld, aan wat waar is en écht.
In superlatieven, extremen en contrasten wordt de macht van de keizer beschreven en de weelde
van het hof. Daar bewegen zich de hovelingen, dom, slaafs en smakeloos. In schril contrast
daarmee staat de slimheid, de moed, de levensvreugde en de waarachtigheid van het kleine meisje,
de verteller van het verhaal.
Het geheim van de zang van de nachtegaal is niet te doorgronden met vergrootglazen en
meetinstrumenten, het zit niet in een mechaniekje zoals dwazen denken. Het geheim zit erin de
moed niet op te geven, een vlammetje brandend te houden, niet op de grond te gaan liggen om
jezelf te beklagen, maar in de hoogste boom te klimmen om boven de wolken uit te kijken. De
stilte van Het Verdriet en de moedeloosheid moet doorbroken, desnoods met brullen en
schreeuwen, maar bij voorkeur met gezang.
Het geheim van de keel van de nachtegaal is een boek dat zingt. De vlammende liefde waarmee
auteur, illustrator, vormgever, drukker en uitgever er aan hebben gewerkt laten het laatste restje ijs
in het hart van de jury smelten.
“ Oh jee”, zei hij (de Keizer).
“ Jee, jee, jee, “ zei ik (het meisje).
Hoewel dit boek alles al heeft, te weten: alle prijzen al heeft gekregen, nu ook nog niets minder
dan een Gouden Griffel voor Het geheim van de keel van de nachtegaal van Peter Verhelst en de
zijnen.
ZILVEREN GRIFFEL
Categorie tot 6 jaar
Sneeuw!
Auteur: Komako Sakai
Vertaling: Siska Goeminne
Uitgever: Uitgeverij De Eenhoorn
Bij sneeuw denk je aan niet alleen aan kou, maar ook aan warme chocolademelk en aan
ongeduldige kinderen die niet kunnen wachten om door de zachte sneeuw te rollen.
Ingrediënten die doorgaans een vrolijk winterverhaal opleveren. Sneeuw! van de Japanse
auteur en illustrator Komako Sakai bevat deze ingrediënten ook, maar laat behalve de
opwinding juist ook de beklemming van een sneeuwwereld zien. Sneeuw maakt de wereld
om je heen anders dan anders en dat heeft Sakai heel treffend weten te vangen in haar
prentenboek.
Een jong konijntje wordt op een ochtend wakker en ziet dat het aan het sneeuwen is. De
hele dag blijft het sneeuwen en al die tijd is het konijntje aan het wachten. Dan duurt zo’n
dag erg lang, zeker nu papa door het slechte weer niet naar huis kan komen.
Met een goed doordachte woordkeus en een evenwichtige opbouw dringen de beelden van
zowel de verstilde wereld als van het ongeduldige konijntje meteen tot je door. De warmte
tussen moeder en kind zit in een enkel woord en is door de hele tekst verweven. ‘Het is alsof
we alleen op de wereld zijn, mama.’ Sakai bouwt in Sneeuw! de spanning op in het tempo
van traag vallende sneeuwvlokken, waardoor de ontlading des te groter is. De eenvoudige
tekst wordt ondersteund en versterkt door de sobere, sfeervolle schilderingen die ook van
Sakai zijn. Kleurgebruik, techniek en compositie maken van Sneeuw! geen mierzoet, maar
juist een teder, indringend verhaal.
Voor haar debuut in het Nederlands taalgebied, Mama, jij bent de liefste, ontving Komako
Sakai in 2006 een Boekenwelp en een Zilveren Griffel. De Griffeljury had toen een
vooruitziende blik: ‘Komako Sakai heeft in Japan elf prentenboeken uitgebracht en alleen
Mama, jij bent de liefste is in het Nederlands vertaald. De jury is erg benieuwd naar haar
andere werk. Als het net zulke herkenbare én tegendraadse prentenboeken zijn als Mama, jij
bent de liefste, zal het wellicht niet bij deze Zilveren Griffel blijven.’
Voor de Nederlandse vertaling van haar prentenboek Sneeuw! krijgt Komako Sakai nu
opnieuw een Zilveren Griffel.
ZILVEREN GRIFFEL
Categorie tot 6 jaar
Agent en Boef
Auteur: Tjibbe Veldkamp
Illustrator: Kees de Boer
Uitgever: Uitgeverij Lannoo
Agent en Boef hebben een prima afspraak met elkaar: ‘Boef zit in de gevangenis. Agent zorgt dat
Boef niet ontsnapt.’ Ze maken er samen het beste van. De cel van Boef ziet er uit als een
huiskamer, terwijl Agent, met een schortje voor, aan de andere kant van de tralies aan het strijken
is. In de hoek ligt Politiehond in zijn mand en aan de muur hangt een portret van de jonge Boef.
Wanneer Boef Agent uitnodigt om in de cel te komen kijken naar zijn plakwerkje, weet Boef te
ontsnappen.
Agent en Boef is opnieuw een coproductie van auteur Tjibbe Veldkamp en illustrator Kees de
Boer. Hun eerste samenwerking resulteerde in Tim op de tegels (2004), waarvoor de auteur niet
alleen een Pluim van de maand, maar ook de Kinderboekwinkelprijs heeft ontvangen. Daarna
volgden nog een aantal andere prentenboeken van het duo. En nu is er Agent en Boef, alweer een
heel origineel prentenboek waarin de spitsvondige tekst van het slapstickachtige verhaal geen
woord te veel vertelt en de illustraties laat spreken.
Op die dynamische illustraties in verschillende formaten, die zo in een tekenfilm kunnen, is heel
veel te zien. Agent die door het park holt met de deurmat van de cel, waar ‘welkom’ op staat, nog
onder zijn voet; op het bankje in het park zit een verliefd stelletje zoenend aan elkaar geplakt; een
jongetje probeert te voetballen maar zijn bal plakt aan zijn schoen, …
Tjibbe Veldkamp weet de lezer met zeer weinig woorden mee te slepen in een kolderieke
achtervolging waarbij je continu op het verkeerde been wordt gezet. Het verrassende einde van het
verhaal tovert vervolgens een nog bredere glimlach op je gezicht.
Agent en Boef is geen zwaar verhaal of een mooi verpakte moralistische les. Het is een goed
vertelde grap. Het prentenboek heeft dit jaar al een Leespluim gekregen en is één van de tien
prentenboeken die centraal staan tijdens De Nationale Voorleesdagen van januari 2010. De
Griffeljury wil daar graag een Zilveren Griffel aan toevoegen.
ZILVEREN GRIFFEL
Categorie vanaf 6 jaar
Ballade van de Dood
Auteur: Koos Meinderts en Harrie Jekkers
Illustrator: Piet Grobler
Uitgever: Uitgeverij Lemniscaat
De kleur en de vrolijkheid van het hof wordt overschaduwd door de sombere gedachten van de
koning. Hij verdraagt het niet dat iets aan zijn macht en zijn kennis ontsnapt – daar is hij een
koning voor – en alle geleerden, de knappe en de opportunisten, worden opgetrommeld om het
geheim te doorgronden en een oplossing te bedenken. Het probleem: de koning is bang om dood
te gaan.
De onderliggende gedachte is niet origineel en de auteurs eisen ook geen originaliteit op. Ze
noemen hun verhaal ‘een ballade’. Zoals steeds gaat het ook hier in de eerste plaats om hoe een
verhaal verteld wordt, veeleer dan om wat er verteld wordt. Er is de fijne tekening van de
karakters, de wijsheid van het verhaal, de knipoogjes naar de menselijke zwakheden, maar bovenal
de zwier van de taal, het dansende rijm, het uitbundige ritme van woord en beeld.
Het uiteindelijke inzicht is dat een leven zonder de dood geen leven ís, en dat iedereen uiteindelijk
gaat verlangen naar ‘de rust van het graf’. Maar die wijsheid wordt gekruid met de ironie dat
niemand de eerste wil zijn om het loodje te leggen.
De dood is voor auteurs altijd al een fascinerend thema geweest, maar het mag wonderlijk heten
hoe ook de auteurs van kinderboeken de laatste jaren het onderwerp ter sprake brengen.
In deze Ballade van de Dood geen stervende grootouders, familieleden of huisdieren, maar de
afstand van de ballade en antropomorfe dieren. En net als bij het vorig jaar bekroonde boek van
Wolf Erlbruch ook hier een vriendelijke, onschuldige, zelfs zorgzame voorstelling van de dood.
Een Zilveren Griffel voor een uitbundig boek over de lichtheid van de dood.
ZILVEREN GRIFFEL
Categorie vanaf 6 jaar
Meneer Papier en zijn meisje
Auteur: Elvis Peeters
Illustrator: Gerda Dendooven
Uitgever: Uitgeverij De Eenhoorn
Liefde is... loslaten. Er zijn genoeg scheurkalenders te vinden waarop deze spreuk uitgebeeld
wordt. In Nederland en België is er sinds 2008 ook een prentenboek waarin deze wijsheid heel
subtiel is verwerkt. Elvis Peeters gebruikte dit thema voor zijn derde boek over Meneer Papier:
Meneer Papier en zijn meisje.
Peeters debuteerde in 2001 als kinderboekenschrijver met Meneer Papier gaat uit wandelen, dat
hij voor zijn zoontje schreef. In 2003 volgde Meneer Papier is verscheurd. Is het eerste boek nog
speels van thematiek, het tweede wordt al iets zwaarder. Daarin voelt het papieren mannetje zich –
letterlijk – verscheurd als hij niet kan kiezen tussen de verschillende dingen die hij kan gaan doen.
In Meneer Papier en zijn meisje wordt die thematiek nog verder ontwikkeld.
Meneer Papier zit op een zonnige dag op een bankje in het park als er een foto voorbij waait. Als
de foto weg is, herinnert meneer Papier zich het meisje dat op de foto stond. Uit een groot geel
transparant blad papier knipt hij voor zichzelf zijn droommeisje. Ze komt tot leven en begint om
zich heen te kijken. Wanneer het meisje weg wil, merkt Meneer Papier dat hij het meisje heel graag
bij zich wil houden. Hij knipt achtereenvolgens haar voeten en armen af. Het meisje kan geen kant
meer op en ze kan niets meer betekenen voor meneer Papier.
Het volwassen en abstracte thema, liefde is loslaten, is door Elvis Peeters, samen met illustrator
Gerda Dendooven, heel concreet voorgesteld. De keuze voor de uitbeelding van de personages in
een papier collage, de eenvoudige - zelfs staccato- zinsbouw, de herhalingen, de keuze van een
lettertype dat aandoet als het handschrift van een kind, de luchtige vormgeving, de doordachte
kleurkeuze, allemaal draagt het ertoe bij om te voorkomen dat het ernstige thema sentimenteel of
zwaarwichtig wordt. Aan de oppervlakte is er iemand vrolijk op los aan het knippen, plakken en
creëren. Daaronder ligt de vertelling over het zelf creëren en niet kunnen loslaten van je liefde.
De kinderen lezen vast niet hetzelfde verhaal als de volwassenen. En zo is het goed.
ZILVEREN GRIFFEL
Categorie vanaf 9 jaar
Duivendrop
Auteur: Dirk Weber
Uitgever: Em. Querido’s Uitgeverij
Bijzondere vriendschappen zijn vaker onderwerp van een verhaal. Een goed verhaal werpt echter
een nieuw licht op zo’n vriendschap en dat is precies wat Duivendrop van Dirk Weber doet. In
eerste instantie is die vriendschap nog niet aanwezig en wordt eerst ik-figuur Alexander in alle rust
neergezet. Deze 11-jarige jongen die met zijn ouders door een erfenis in een statig huis in een
chique buurt is komen te wonen, houdt net als zijn vaak afwezige vader van duiven. Alex’ strenge,
dogmatische moeder doet er alles aan om hem een goede toekomst te bezorgen; dat betekent
dansles in de huiskamer en etiquetteles van de buurvrouw voor wie Alex in ruil veel klusjes moet
doen.
Als Alex’ eerste eigen duif, Blanche, niet terugkeert van een vlucht, gaat hij haar zoeken. Achter de
muur van een allang gesloten kazerne hoort hij duiven koeren. Hij weet bijna zeker dat Blanche
daar óók is en probeert haar te lokken met voer. Zo ontmoet hij de geheimzinnige Jules, een
jongen die in de kazerne blijkt te wonen en ook graag een duif als huisdier wil. Eerst is Alexander
bang dat Jules duif Blanche gevangen zal houden, maar langzaam maar zeker leren de jongens
elkaar kennen en ontstaat er een vriendschap.
De jongens snappen lang niet alles van elkaars leven, maar ze accepteren elkaar. Eerst tasten ze
elkaar voorzichtig af door vragen te stellen en door te vertellen, later stappen ze elkaars wereld
binnen.
Dirk Weber laat met helder en sober taalgebruik prachtig zien hoe twee jongens die een heel
verschillende achtergrond hebben gefascineerd raken door elkaars leven. Hun situatie mag dan
verschillen, het resultaat is voor beiden hetzelfde: ze zitten opgesloten door de regels van hun
opvoeders en kennen weinig vrijheid. Het verbindende element tussen hen, de duiven en later de
duivendrop, staat juist symbool voor vrijheid.
Weber zet met die jongens twee sterke karakters neer die beetje bij beetje van elkaar leren en zo
groeien. En de lezer leert met hen mee. Nergens wordt expliciete uitleg of een oordeel gegeven.
Weber laat genoeg ruimte over om, net als de twee jongens, zélf vragen te stellen.
Dirk Weber ontving in 2006 een Vlag en Wimpel van de Griffeljury voor Kies mij!. Dit jaar
bekroont de Griffeljury zijn boek Duivendrop met een Zilveren Griffel met een gouden randje.
ZILVEREN GRIFFEL
Categorie informatief
Een heel kleine geschiedenis van bijna alles
Auteur: Bill Bryson
Vertaling: Ronald Vlek
Illustrator: Yuliya Somina
Uitgever: Uitgeverij Atlas
Na het succes van Brysons Een kleine geschiedenis van bijna alles voor volwassenen, kon een boek
over het ontstaan van de wereld, het heelal, de evolutieleer en de essentie van de exacte
wetenschappen voor de jeugd, niet uitblijven.
Kinderen zijn gek op informatie en de diverse reeksen die op dit moment verkrijgbaar zijn, spelen
goed in op die behoefte. Van de Romeinen tot dinosaurussen. Van vliegtuigtechniek tot
sterrenkunde. Er is van alles te krijgen voor de kleine onderzoeker. De meest essentiële vragen -
die over het ontstaan van het heelal en de aarde - worden wel vaker behandeld in informatieve
boeken. Maar zo uitvoerig, humoristisch en begrijpelijk zoals Bryson dat doet in Een heel kleine
geschiedenis van bijna alles, kom je niet vaak tegen.
Op chronologische wijze vertelt Bryson de geschiedenis van het ontstaan van de wereld en de
belangrijkste gebeurtenissen van het leven op aarde. Hij wisselt natuurfenomenen af met
belangrijke mensen en hun ontdekkingen. Stapje voor stapje word je begrip in het hoe en waarom
van onze wereld bijgebracht. Wil je weten waarom we nu leven zoals we nu leven, waarom het er
om ons heen zo uitziet als het nu doet? Bryson vertelt beetje bij beetje over de bouwstenen. Van
de kleinste molecule, via belangrijke ontdekkingen tot de grote oorlogen.
We horen zowel wat er gebeurd is als wel hoe het komt dat we dit weten. En dat allemaal
ondersteund door leuke strips en illustraties van bijvoorbeeld de atomen of de Griekse goden en
visuele grapjes om de tijd aan te duiden.
Al snel kunnen boeken over dit thema verzanden in complex taalgebruik en saaie verhandelingen.
Bryson houdt je bij de les en pakt je aandacht met raadseltjes om de hersenen aan de gang te
houden. Ook de vergelijkingen die hij gebruikt, maken de behandelde materie begrijpelijk. Hij
schrijft onderhoudend en neemt de lezer serieus.
ZILVEREN GRIFFEL
Categorie informatief
Een halve hond heel denken
Auteur: Joke van Leeuwen
Uitgever: Em. Querido’s Uitgeverij
Dat Joke van Leeuwen anders kijkt dan de meeste mensen is in dit gezelschap geen nieuws. Omdat
ze – alweer! - wat ze ziet in woorden en beelden giet die onze vertrouwde taal verrassend
inkleuren en onze esthetische waarden luchten, krijgt Joke van Leeuwen voor Een halve hond heel
denken voor de tiende keer een Griffel.
Die tiende Zilveren Griffel is er een voor non-fictie werk. Want jazeker, er valt veel op te steken
van dit boek. Je krijgt als lezer de regels: van het perspectief, van de gulden snede, van het gebruik
van de kleuren, ... Je krijgt de bevindingen van de wetenschap: hoe onze ogen werken bijvoorbeeld
en hoe onze hersenen onze ogen voor het lapje houden. Je verneemt iets over de geschiedenis van
de kunst, over de wonderen van de fotografie, over schoonheidsidealen die veranderen, over
reclame die dingen mooier maakt en zelfs vervalst.
Maar Joke van Leeuwen is geen schoolfrik. Misschien wel een leraar. Een échte dan. Ze is nooit
expliciet, altijd suggestief, met veel ruimte voor eigen hersenwerk. Ze is nooit betweterig, altijd is
er een knipoog. Ze kiest geen begane paden, maar is altijd origineel. Ze zit nooit op haar hurken
bij een kind, want ze weet als geen ander dat het gemiddelde kind niet bestaat en dat ieder kind
met zijn eigen rugzakje komt, volgeladen of schrijnend leeg.
Joke van Leeuwen zélf kan halve honden heel denken. Dat staat vast. Al weet je nooit helemaal
zeker hoe zo’n hond er in haar hoofd dan uitziet en zelfs niet hoeveel verschillende hele honden ze
ziet.
Je moet bijzondere ogen hebben om te kijken zoals Joke van Leeuwen kijkt.
Je moet een bijzondere stem hebben om kinderen en volwassenen steeds weer te verrassen met wat
je ziet en met de manier waarop je dat verder vertelt.
Je moet een bijzonder hart hebben om kinderen het vertrouwen te geven dat hun eigen oogvogel
de allermooiste is en hen krachtige vleugels geeft om de wereld te verkennen.
ZILVEREN GRIFFEL
Categorie poëzie
Spin op sokken
Auteur: Ted van Lieshout
Illustrator: Sieb Posthuma
Uitgever: Uitgeverij Leopold
Na het succesvolle en voor De Gouden Uil 2007 genomineerde Van Ansjovis tot Zwijntje, hebben
Van Lieshout en Posthuma elkaar opnieuw gevonden in het nu met een Zilveren Griffel
bekroonde prentenboek Spin op Sokken. Voor Spin op sokken schreef Ted van Lieshout een reeks
nieuwe gedichten, die wederom prachtig zijn geïllustreerd door Sieb Posthuma.
Van Lieshout dicht alsof hij een raadsel vertelt. Je moet erbij blijven, het nog eens nalezen en dan
ontdek je de gelaagdheid in zijn taalgebruik en beeldspraak. Van Lieshout relativeert en geeft
lucht aan soms zware kost. De enge spin die op sokken voorbij sluipt, stiller dan stil, en dan heel
hard BOE roept. Het schrijvertje dat niet lezen kan, het jongetje dat zijn opa iets leert over
doodgaan en hoe nietig je wel niet bent in het ‘grote’ dat ons omringt.
Posthuma vormt hierbij de gedroomde partner, want zijn illustraties nodigen uit tot onderzoek, je
raakt in gedachten verzonken en associeert er zelf verder op los. Dat ene visje met het brilletje, de
vreemde vogel die net op zijn kop hangt, de tien lakeien in de vorm van getallen waarvan nummer
drie met zijn omgekeerde 3 een bolle buik vormt, en natuurlijk het immer terugkerende spinnetje!
Het spel met taal, de herhaling en opeenvolging zie je terug in zowel woord als beeld. Het tellen is
een centraal thema dat in allerlei gedaantes aan bod komt. Zeven popjes, tien lakeien, negen
golfjes, drie nonnetjes, drie kusjes en de acht poten van de spin! Je vraagt je soms af hoe Posthuma
het allemaal op heeft papier gekregen.
Dat cijfers en letters ook grafisch een bron tot dichten zijn, zie je terug in het gedichtje ‘1 2tal
3lingen’. Van Lieshout speelt met taal en daagt Posthuma uit om zijn beeldspraak te verbeelden.
Nergens merk je dat er sprake is van wedijver. Spin op sokken is een mooi symbiotisch werk.
Dat spreekt misschien nog wel het meest toepasselijk uit het gedichtje over het schrijvertje. Het
schrijvertje schrijft cirkels in het water, maar kan niet lezen. De lezer zegt: ‘O, o, o, o, o, o, o!
Mooi geschreven! Bis! Bravo!’
ZILVEREN GRIFFEL
Categorie poëzie
Opa laat zijn tenen zien
Auteur: Edward van de Vendel
Illustrator: Floor de Goede
Uitgever: Em. Querido’s Uitgeverij
In de stripgedichten van Van de Vendel en De Goede komen er heel wat van die doordenkertjes
aan bod. Veel gedichten gaan over wat als-momenten. Het jongetje dat fantaseert over het
misschien wel radiografisch bestuurbare hondje van zijn buurjongen. Om te concluderen dat het
eigenlijk onduidelijk is wie er hier nu wie bestuurt: het buurjongetje het hondje, het hondje het
buurjongetje of hijzelf die zo aandachtig kijkt? Of het meisje dat tijdens het benzine tanken een
nieuwe man voor haar moeder fantaseert en erachter komt dat haar moeder nog helemaal niet toe
is aan haar fantasieën en in huilen uitbarst.
Zelfkennis is een ander thema. Personages die in staat zijn zichzelf met de nodige ironie te
bekijken. Het voetballertje dat niet zo goed kan voetballen en weet dat hij het door zijn
eigenwijsheid ook niet snel zal leren. De tekeningen van De Goede geven humor en dynamiek aan
de gedichten. Vaak overstijgen de tekeningen het kenmerkende van een eenvoudige strip.
Sommige zijn ware kunstwerkjes waarin je heel duidelijk het samengaan van beeld en taal ziet. In
Mijn oma en mijn zusje is de storm mooi en krachtig afgebeeld. Het opwaaiende jasje van het
meisje roept spanning op. Zal ze echt naar haar oma luisteren en naar binnen gaan? Het is zo mooi
buiten. Als lezer wil je dat ze daar blijft en ze zich laat overdonderen door het natuurgeweld.
Een aantal gedichten zijn oprecht ontroerend. Het kindje dat bij moeder wegkruipt en niet zeker
weet of moeder nu lacht of huilt, tegen haar aan kruipt en samen met haar verdwijnt in een blije of
verdrietige bui. Het maakt niet uit , als ze maar samen zijn.
In een stripgedicht komen poëzie en beeld bij elkaar om datgene dat verteld wordt meer kracht bij
te zetten. Een strip stelt je in staat om je sneller te identificeren met de soms filosofische
gedachtegang van de dichter. Een vondst als het om poëzie voor de jeugd gaat en vooral voor de
lezers die soms moeite hebben met gedichten.
Vlag en Wimpel
Categorie vanaf zes jaar
Mama Lucinda
Auteur: Koen Van Biesen
Uitgever: Uitgeverij Abimo
Een cd bij een jeugdboek stoppen lijkt inmiddels haast een trend te zijn geworden en lang niet
altijd voegt zo'n cd wat toe. Dat is wel het geval bij Mama Lucinda, waarop Veerle Baetens zowel
de tekst als de liedjes van Koen van Biesen voordraagt over deze bijzondere mama met haar
scherpe, puntige hoektanden. Wie naar haar voordracht luistert, durft daarna amper het boek nog
zelf voor te lezen. Zo mooi is het gedaan.
Inhoudelijk heeft Mama Lucinda wel wat weg van The Adams Family, compleet met vreemde
butler. Ook de vanzelfsprekendheid waarmee het meisje, de vertelster in dit boek, haar situatie
beschrijft, doet wel wat denken aan deze griezelig goede tv-serie. Goed, het kind heeft een
doodskist als bedje, maar dat is toch mooi? En dat vriendje dat ooit kwam spelen, maar toen
opeens zoek raakte. Dat was wel gek. Maar de soep, met die brokjes en stukjes, smaakte wel
bijzonder goed.
Koen van Biesen maakte niet alleen de tekst, maar ook de illustraties. Dubbeltalenten als hij
moeten gekoesterd worden. Is de tekst al zo betoverend, de tekeningen doen daar nog een schepje
bovenop. Misschien is het een voordeel om zelf de illustraties bij je teksten te kunnen maken. Je
weet dan in ieder geval exact de juiste sfeer te scheppen, indien je over een talent als dat van Van
Biesen beschikt natuurlijk.
Mama Lucinda is een bijzonder, apart verhaal, van een koppel om in de gaten te blijven houden.
Vlag en Wimpel
Categorie vanaf zes jaar
Om acht uur bij de Ark
Auteur: Ulrich Hub
Vertaling: Tjalling Bos
Illustrator: Jörg Mühle
Uitgever: Uitgeverij Lemniscaat
Ergens in een wit landschap staan drie pinguïns. Ze stinken naar vis en ze geven elkaar een schop,
want pinguïns schoppen altijd terug! En al snel is er ruzie. Zo gaat dat dag in, dag uit. Totdat op
een dag twee van de drie pinguïns, bezoek krijgen van een dikke, witte duif. De duif wil met ze
over God praten. Die is het gezeur en geruzie op aarde zat en wil met een zondvloed de hele aarde
schoonspoelen. Maar om niet alle leven op aarde te vernietigen heeft hij een plan met een ark. De
duif weet te melden dat er op die reddende ark nog twee plaatsen vrij zijn. Of de pinguïns dus
maar snel hun spullen willen pakken.
De twee pinguïns zien een mogelijkheid om de derde – minder brave – pinguïn mee te smokkelen
aan boord. Hij is tenslotte hun vriend – misschien wel hun kind - en pinguïns zijn altijd met zijn
drieën. De duif is op zijn beurt bezig met de vraag wat hij toch vergeten is? Pas aan het eind van
het verhaal blijkt dat hij zelf verzuimd heeft naar een partner, een tweede duif, te zoeken. Hoe
moet hij nu een bijdrage leveren aan de nieuwe wereld?
Om acht uur bij de ark is grappig. Maar ook filosofische vragen rijzen op bij de pinguïns: wie is
God dan wel om dit te doen? En wat gebeurt er met de rest van de dieren op aarde? En weet God
wel zeker dat dit de oplossing is? Hierop volgen herkenbare en geestige discussies.
Het verrassende van het boek is dat niemand na de tocht in de ark heel erg veranderd is. De
pinguïns hebben nog steeds hun zelfde slechte en goede kanten als bij het begin. Maar ze zien wel
in dat liefde uiteindelijk alles overwint, ook al is het niet helemaal met degene die ze zich hadden
voorgesteld. Kortom, een mooi boek over de ongrijpbaarheid van het geloof en de waarde van
echte vriendschap en liefde.
Vlag en Wimpel
Categorie vanaf negen jaar
De schaduw van Leonardo
Auteur: Christopher Grey
Vertaling: Inge Pieters
Uitgever: Uitgeverij Mynx
Een goed historisch verhaal is er een waaruit je wat leert over het verleden. Een uitstekend
historisch verhaal is er een waaruit je wat opsteekt over het verleden én over jezelf.
Zo’n verhaal is De schaduw van Leonardo van Christopher Grey. Leonardo da Vinci is een
fascinerende figuur. Zelf wetenschapper en kunstenaar – en uitvinder - heeft hij op zijn beurt weer
talloze wetenschappers en kunstenaars geïnspireerd en dat doet hij nu al meer dan vijf eeuwen
lang.
De schaduw van Leonardo is gesitueerd in Milaan bij het begin van de 16de eeuw, waar Leonardo
in dienst is van de hertog. Liever dan het zoveelste – historische of mythische - verhaal over
Leonardo zélf te vertellen, kiest Christopher Grey diens knechtje, Giacomo, als centrale figuur.
Daardoor kan de lezer door de ogen van de jongen nieuwsgierig en verbaasd meekijken naar de
bezigheden en opvattingen van zijn meester, naar de grote sier van het hof, de politieke intriges, de
invloed van de kerk, de geheimen van de alchemie, de welstand en de ijdelheid van de burgerij en
de stinkende armoe in de stad.
Giacomo is een ondernemende en avontuurlijke jongen, soms dapper, soms laf. Hij zet de
waarheid al eens naar zijn hand en hij denkt meer dan hij uitspreekt. Hij is in staat tot liefhebben
en hij wordt gemakkelijk verliefd. Bovenal heeft hij zo zijn dromen die hij maar al te graag voor
werkelijkheid neemt. Dat Leonardo wel eens zijn vader zou kunnen zijn bijvoorbeeld.
Er zijn in De schaduw van Leonardo genoeg geheimen te ontrafelen, beloftes in te lossen,
bedreigingen te overleven, gevoelens te gissen, er is genoeg liefde te bedelen. En te krijgen. Zelfs
zonder wensvervullend happy-end. En meer dan genoeg om nieuwsgierig te worden naar het
genie van Leonardo da Vinci, zijn kunst, zijn kennis en zijn tijd en … verder te lezen.
Vlag en Wimpel
Categorie vanaf negen jaar
Bernie King en de magische cirkels
Auteur: Daan Remmerts de Vries
Uitgeverij: Em. Querido’s Uitgeverij
Als illustrator en schrijver heeft Daan Remmerts de Vries al vele serieuze en minder-serieuze
boeken gemaakt. Hoewel hij niet altijd de makkelijkste weg kiest voor zijn lezers, kennen zijn
boeken veel succes en worden ze veel gelezen. Met het boek Bernie King en de magische cirkels
kiest hij voor een luchtige aanpak.
Het boek ademt de sfeer en humor van een fantastisch verhaal. Bernie, een kleine kwajongen met
apenstreken, vindt op een dag een slak met handjes. Als ook de lucht snel van kleur verschiet, zijn
grap met een tuinkabouter hem zelf verbaast en er kinderen op mysterieuze wijze verdwijnen, gaat
Bernie op onderzoek uit. Al snel verdenkt hij zijn nieuwe buurvrouw ervan dat ze iets te maken
heeft met de rare gebeurtenissen. Als hij haar huis binnendringt, komt hij er nog goed vanaf.
Althans, dat denkt Bernie. Totdat hij opeens een staart heeft. De kleine aap verandert langzaam in
een echte aap! De buurvrouw? Zij moet wel een heks zijn!
Wat volgt is een onderhoudende en humoristische vertelling over de successen van Bernie die als
aapjongen van boom naar boom slingert. Ook al omdat Bernie in zijn nieuwe gedaante al snel
door zijn verachtelijke familieleden wordt uitgebuit hunkert hij naar opheldering van het mysterie.
Samen met zijn beste vriendin en zijn zus ontdekt hij het geheim van zijn buurvrouw.
Inmiddels weet hij hoe het voelt om ‘anders’ te zijn en ziet hij de dingen door een nieuwe bril.
Zijn vriendin Tessa is ‘voor een meisje’ best wel slim en zijn zus is eigenlijk wel lief!
Bernie King en de magische cirkels is een leuk, spannend en humoristisch boek. Wat aanvankelijk
nog zou kunnen lijken op slim toegepast jatwerk, blijkt naarmate je verder leest, een prachtige ode
aan Roald Dahl, met een knipoog en een diepe buiging voor deze meester van de absurde humor.
Vlag en Wimpel
Categorie vanaf negen jaar
Ole durft
Auteur: Tanneke Wigersma
Uitgeverij: Em. Querido’s Uitgeverij
Tanneke Wigersma debuteerde in 1999 met Mijn zusje is een vampier, een boek waar ze nu zelf
niet meer zo tevreden over is. Vier jaar later verscheen een prentenboek van haar hand waarvoor
ze zowel de tekst als de illustraties verzorgde. Daarna volgt er bijna jaarlijks een nieuwe titel. Ook
de illustratie op het omslag van haar zesde boek, Ole durft, heeft Wigersma zelf gemaakt. Daarop
is onder andere een superheld met de kenmerken van een havik te zien. Het is deze stripheld
Havikman die als alter ego fungeert voor de werkelijke held van het verhaal, Ole.
Met een titel als Ole durft lijkt het alsof Ole het voor elkaar heeft. Het wordt al snel duidelijk dat
Oles moeder is overleden en dat hij en zijn vader Bram net verhuisd zijn. Ole moet in zijn nieuwe
woonplaats voor het eerst naar school. Hij heeft er geen zin in en weet zijn vader zodanig om de
tuin te leiden dat hij niet hoeft te gaan. Zodra zijn vader weg is, komt Ole uit bed, neemt chips als
ontbijt, gaat uitgebreid in bad en bestelt daarna shampoo tegen kaalheid en raamdwergen via de
telefoon. Ole is een jongen die net als zijn stripheld Havikman dúrft. Dat blijkt ook als hij een
konijn voor een auto vandaan redt en door het konijn met de vreemde overbuurvrouw Rosa in
contact komt. Ole durft veel, maar er is één ding dat hij niet durft: naar school gaan.
Elke dag verloopt voor Ole hetzelfde: hij bedenkt een smoes waardoor hij niet naar school kan en
gaat vervolgens naar Rosa. Deze overbuurvrouw heeft straatvrees en durft nog geen stap buiten de
deur te zetten. Ole wil haar als een echte Havikman helpen en weet haar te verleiden om naar
buiten te komen en elke dag iets verder van huis te gaan. Ondertussen levert Ole zijn eigen strijd
met zijn vader en zijn verdriet.
Tanneke Wigersma zet met Ole durft een prachtig klein verhaal met grote emoties neer. Zoals bij
een toneelstuk waarin maar drie mensen meespelen en waarvoor maar één decorstuk wordt
gebruikt, ligt de aandacht van dit verhaal volledig bij de ontwikkeling van de personages. In
alledaagse taal en zonder enige vorm van drama bouwt Wigersma de spanningsboog rond Ole en
Rosa op. Het levert een sfeervol, warm en ontroerend verhaal op waarin de humoristische
boventoon voor de juiste balans zorgt. Voor de Griffeljury redenen genoeg om een Vlag en
Wimpel toe te kennen aan Ole durft.
Wat er besproken is in de les van Michel Witte
Het design document, wat moet er allemaal in moet komen te staan:
- Functioneel ontwerp
- Technische onderbouwingen
- Besluiten die we als groep gemaakt hebben over de installatie
- Beschrijving hoe de installatie werkt en wat er mee gebeurd
Het design document kan je volgens Michel het beste opdelen in 3 hoofdstukken:
- Concept
- Beleving
- Interactie
Het hoofdstuk Interactie moet weer opgedeeld worden in 3 hoofdstukken:
- Interactie
- Macro niveaus ( globale interactie )
- Micro niveaus ( gedetaileerd )
Wat we besproken hebben met Michel over het project:
Niels en ik ( Agrippa ) hebben het concept aan Michel uitgelegd. We hebben hem uitgelegd dat we iets met beeldtaal wilden gaan doen en dat Hieroglyfen onze inspiratie was. We hebben hem uitgelegd wat ons uitgangspunt is en wat we wilde bereiken met ons concept. We zijn tot de volgende conclusies gekomen ( Zie de aantekeningen ).
Aantekeningen:
Inhoud
Waar gaat het over?
Je kan aan een beeld jou eigen interpertatie/waarde/gevoel koppelen
Content?
Beeld kan heel verhalend zijn
Doel?
Kinderen de kracht van beeldentaal aantonen
Boodschap?
Informatie overbrengen d.m.v. beeld
Achtergronden?
Hieroglyfen en handleiding om deze te ontcijferen
Uitgangspunten?
- Beeldtaal = 1ste taal ter wereld ( schriftelijk )
- Beeld kan universeel zijn
- Beeld kan verhalend zijn en kan soms meer uitdrukken dan tekst, mits dit goed gecommuniceerd word
Resources?
Geschiedenis van beeldtaal
Tips van Michel
Grid op de muur, als je jou hand erover beweegt schijnt er automatisch een lamp jou richting op.
Zie de wereld anders door een bril. Zie de wereld van beeldtaal.
Op welke manier kan je laten zien dat beelden belangrijk zijn?
Laat zoveel mogelijk de kinderen hun eigen input creeëren.
Het orgineel beeld ( logo ) word onttrokken uit zijn natuurlijke omgeving, dus is onleesbaar, maar met een codex te ontcijferen.
Wat is de pay off?
Speurtocht naar iets spannends voor een geheimzinnige pay off.
Gewenst gedrag = decoderen van beelden(taal) + eventuele handleiding
Na deze tips zijn we tot 2 nieuwe basis kernwaardes gekomen:
- Beeld is soms krachtiger dan je denkt
- Decoderen van beeld: Verborgen ‘’geheimen’’ achter ‘’bestaande beelden’’ ontdekken
Toen we tot deze 2 kernwaardes eruit waren gekomen, hebben we nog wat heen en weer gedacht en zijn we tot een paar variaties gekomen:
‘’Search the mighty apple’’ minigame uit assasins creed 2:
Je hebt een schilderij waarbij je de almighty appel moet vinden. Voor het gewone oog kan je hem niet vinden, maar zodra je de codex tool krijgt kan je hem vinden en unlock je een code om naar de volgende clue te gaan. Zo ga je een aantal keren door tot je uit eindelijk een klein stukje unlockt hebt van de gehele puzzel.
Hierop voorgeborduurd kwamen we weer op een andere variatie:
Een soort van pandoras box. Je hebt een doos met allemaal kleine compartementen. De 1ste clue krijg je van ons. De clue bevat een bepaald beeld dat je moet ontcijferen. Zodra je dit stukje beeldentaal ontcijfert hebt krijg je de volgende clue. Er gaat dan ergens in de doos een compartement open met het volgende beeld wat je moet ontcijferen. Uiteindelijk hebben ze alle beelden ontcijfert waardoor ze de geheimzinnige pay off krijgen.
PS:
Eventueel thema kan Red de werled d.m.v. clues zijn. Het kwade verslaan zeg maar. Wat ze precies krijgen als pay off weten we nog niet. Maar dit kunnen we altijd nog even overleggen
Concept Flavours
Je pakt een grote schaal, beetje leuk aangekleed. Leg er stukken in waar ze 1 geheel plaatje van kunnen maken. Ze kunnen kiezen uit verschillende lichaams delen, outfits en uiteindelijk een geheel zelf gemaakte figuur. Het verhaal is al vastgesteld, maar het figuur dat in het verhaal rond loopt is gepersonaliseerd door het kind.
Concept Lighto
Hang een donkere schermen op in een reeks naast elkaar. Gebruik de vinger van het kind als een zaklamp. De zaklamp schijnt op het beeld waardoor hij in een soort van grot loopt en zo een verhaal kan lezen. Het is net alsof je indiana jones bent die in een donkere grot hierogliefen ontdekt. De vinger van het kind is cruciaal. Door beweging onstaat er licht en licht er een gedeelte van het scherm op zodat het kind de afbeeldingen op het beeld kan lezen.
Concept Dodonga
Laat de kinderen naar een gemaakt filmpje over een tekenfilm figuur kijken. Dit fabriceren wij. Maak het filmpje 30 seconden ofzo. Laat daarna het kind door middel van plaatjes die ze op het beeldscherm zien het verhaal reconstructueren. Laat daarna weer het filmpje van 30 seconden zien die wij gemaakt hebben en laat daarna zijn gemaakte filmpje zien die hij gemaakt heeft door middel van zijn afbeeldingen. Educatief en toch leuk.
Concept pandoras box
Uitgangspunt:
Kinderen beeldtaal laten ontcijferen en zo ontdekken hoe krachtig beeldtaal is.
Achtergrond informatie:
Prometheus en zijn broer Epimetheus hadden van Zeus de opdracht gekregen om de mens te maken. Zij maakten dan ook de man, maar omdat die man zo ongelukkig was, stal Prometheus een brandende toorts van de Olympos en schonk de mensheid het vuur. Zeus vond dit verraad zo erg dat hij de mensheid wilde straffen. Om Prometheus en Epimetheus niet te beledigen, deed hij dit niet rechtstreeks. Hij beval Hephaistos om uit water en aarde een vrouw te vormen. Daarna schonken alle goden haar goede gaven. Athena gaf haar intelligentie, talent, manieren en kleedde haar in de mooiste kleding. Aphrodite gaf haar de bevalligheid en schoonheid van een godin. De andere goden gaven haar goud en staken bloemen in haar haar. De laatste god, Hermes, gaf haar de spraak en plantte schaamteloze gedachten en een bedrieglijke aard in haar wezen. Zo kreeg zij een eigenschap die geen enkele andere sterveling had: nieuwsgierigheid. Ze kreeg de naam Pandora.
Zeus schonk haar aan Prometheus, maar deze wist dat een geschenk van de goden niet zonder gevolgen blijft en weigerde haar. Hij raadde zijn broer aan dat ook te doen. Zeus liet haar daarop door Hermes bij Epimetheus, de domme broer van Prometheus brengen. Niettegenstaande de waarschuwingen van Prometheus nam hij haar tot vrouw. Zeus schonk het paar ook een pithos (vat), waarin alle ongelukken zaten opgesloten. Als de vat gesloten bleef, konden die niemand treffen. Pandora kon haar nieuwsgierigheid niet bedwingen en opende het vat. Toen kwamen daar alle rampen, ziekten en zorgen uit tevoorschijn en verspreidden zich over de aarde: aan het kommerloze bestaan van de mensen was een einde gekomen. Pandora wilde nog gauw het deksel dichtklappen, maar alleen de hoop zat nog in het vat toen het weer gesloten werd. Vandaar dat onder de hevigste rampen die de mensen op aarde teisteren de hoop hun nog altijd bijblijft. Volgens een andere, pessimistische versie is de hoop echter het enige wat de mensen onthouden blijft. Een derde interpretatie impliceert dat de hoop zelf ook een vergiftigd geschenk is. Hoop op iets anders is immers non-acceptatie van wat zich hier en nu manifesteert.
Pandora schonk haar gemaal verscheidene dochters, Prophasis, de godin der uitvluchten, Metameleia, de godin van het berouw en Pyrrha, die later de echtgenote werd van Deukalion.
In latere versies van het verhaal werd het vat een kistje, een vaasje, of gewoon een doos (De doos van Pandora).
Doelstelling:
- Decoderen van beeld: Verborgen ‘’geheimen’’ achter ‘’bestaande beelden’’ ontdekken
- Kinderen de kracht van beeldtaal aantonen
- Dat Je aan beeld jou eigen interpertatie/waarde/gevoel koppelen
Uitvoering:
- Geef het concept het thema red de wereld van een plaag
- Bouw een kubus met compartementen
- Compartementen bevatten verschillende beelden die een clue bevatten
- Ontcijfer de clue en je kan een compartement openen
- Ontcijfer de compartementen op de goede volgorde en er volgd een geheimzinnige verassing
- De verassing komt vanuit het midden van de kubus, daar komt de pay off uit voor het kind
- Kind is blij en heeft geleerd dat beelden krachtig zijn en een bepaalde boodschap kan bevatten, mits je deze goed ontcijfert
- Kinderen blijven dus langer stilstaan bij het idee dat beeld iets verhalends kan zijn en informatie kan bevatten.
Concept Lighto
Uitgangspunt:
Soort van Memory spel. De kinderen proberen er zowel individueel als samen erachter te komen wat voor verhaal er zich afspeelt op de donkere schermen.
Achtergrondinformatie:
Kinder zijn vaak nieuwsgierig naar dingen waarvan ze niets afweten, niet kunnen zien of niet kunnen aanraken.
Doelstelling:
Wij willen onze doelgroep (7-9 jaar) aantrekken naar onze stallage door middel van nieuwsgierigheid. Met hun nieuwsgierigheid bouwen we een bepaalde spanning op waardoor ze meer te weten willen komen van de stallage en wat er zich binnen allemaal afspeeld. Spelenderwijs lopen ze door de gang en moeten ze een verhaal onthouden. Aan het einde voeren ze in wat ze onthouden hebben en krijgen ze er feedback op. Doelstelling is een soort van braintraining op een spelende manier.
Uitvoering:
Bouw een piramide
Maak in de piramide een gang met een reeks schermen aan beide wanden
Deze schermen zijn verbonden aan computers en cameras
Wanneer een kind zijn vinger beweegt voor het scherm zal het scherm gedeeltelijk oplichten op het punt waar de vinger van het kind is
Dit gebeurt door middel van bewegings registratie van de camera
De registratie word gezonden naar een computer die het weer verwerkt en deze doorstuurd naar de tv zodat het scherm oplicht waar de vinger van het kind zich bevind
Wanneer het scherm dus gedeeltelijk oplicht kan het kind de plaatjes of de tekst lezen
De tekst en plaatjes vormen een verhaal dat ze moeten onthouden
Aan het einde van de gang staat een soort van interactive whiteboard waar de kinderen hun onthouden verhaal kwijt kunnen
Zodra ze dit ingevoerd hebben, krijgen ze het echte verhaal te zien en kunnen ze dus zien wat ze ervan onthouden hebben
De kinderen kunnen dit ook in teamverband doen
Beloning is dat ze het orginele verhaal mee krijgen en het verhaal dat ze zelf ingevoerd hebben, dus het gedeelte wat zij onthouden hebben van het verhaal
Onderzoek doelgroep + opdrachtgever
Opdrachtgever
Onze opdrachtgever is het grapich design museum. Ze houden het volgende in:
Het Graphic Design Museum is het eerste museum ter wereld voor grafische vormgeving. Het museum staat in het centrum van Breda en presenteert het brede en dynamische gebied van grafisch ontwerpen. Het Graphic Design Museum plaatst het actuele grafisch ontwerpen in een historische en culturele context, open naar de wereld en de technologie. Het vertegenwoordigt alle vormen van media, van drukwerk tot interactief webdesign.
Een eeuw grafisch design
Grafisch ontwerpen bestaat zo’n 100 jaar en heeft in Nederland een rijke traditie opgebouwd met internationaal befaamde ontwerpers. In de twintigste eeuw was grafisch ontwerpen een relatief overzichtelijk gebied met een kleine groep professionele beoefenaars zoals Piet Zwart, Willem Sandberg, Wim Crouwel en Anthon Beeke. Het Graphic Design Museum biedt een internationaal podium aan gevestigde ontwerpers en is tevens een platform voor nieuw toptalent.
Kinderen
Kinderen worden in het museum zelf ontwerper en publiceren met vormen, kleuren, materialen, tekens en pictogrammen. Volwassenen en jongeren krijgen inzicht in heden en verleden van de beeldcultuur en worden op de hoogte gebracht van nieuwe ontwikkelingen in visuele communicatie.
Conclusie:
Zowel volwassenen en jongeren kunnen in het museum grapische ontwerpen bekijken en inzicht krijgen wat er allemaal te vinden is over het verleden en over het heden van graphic design. Men word door middel van beeldcultuur geinformeerd over de ontwikkelingen die er nu plaatsvinden en in het verleden hebben plaatsgevonden over visuele communicatie. Het graphic design museum biedt tevens ook een plaats/podium voor zowel proffesionele als beginnende ontwerpers.
Doelgroep
De doelgroep waar wij onze focus op moeten leggen zijn de kinderen van 7 t/m 9 jaar.
Deze doelgroep intereseert zich vooral in het volgende:
• Games
• Vrienden(innen)
• Tekenfilms / films
• Sport
Hoe bepaalt de doelgroep zijn interesse:
Kinderen kiezen vanuit hun eigen interesse wat, hoe, met wie en op welk moment ze iets willen leren.
Kinderen kunnen functioneren in de omgevingen waarin ze zich bevinden. Ze kiezen datgene wat ze aan kunnen en aan willen gaan, wat hen het meeste oplevert. Hierbij is hun eigen gevoel een belangrijke bron van kennis, die bewust en onbewust de informatie uit de omgeving, zichzelf en het verleden integreert. Leren vind plaats in formele situaties, in kleine en grote groepen en individueel.
Bron:
http://iederwijs.nl/iwn/nl/algemeen/vijfvernieuwingen/kinderenkiezenvanuithuneigen.php
Wat kan deze doelgroep allemaal qua gevoel en beleving:
• Schoolrijpheid: eigen maken van traditioneel cultuurbezit
• Sterke behoefte aan leeftijdgenoten
• Is minder afhankelijk van moeder
• Vergelijkt thuis met dat van andere kinderen
• Schaamtegevoel ontwikkelt zich sterk, schaamt zich voor ontoereikende mogelijkheden, angsten en fouten
• Probeert conflicten te vermijden
• Kan zichzelf doelen stellen, een taak opleggen
• Is goed in staat te luisteren en zich te concentreren
• Begin van gevoel voor ethiek (goed/slecht)
• Maakt zich de morele opvattingen van het gezin eigen
• Gevoel voor plicht en verantwoordelijkheid
Bron:
http://mens-en-samenleving.infonu.nl/sociaal/26182-sociale-ontwikkeling-wat-kan-een-kind-op-welke-leeftijd.html
Wat wij als volwassenen deze doelgroep eventueel kunnen aanbieden om het leergedrag te stimuleren:
Volwassenen hebben de taak om naast de activiteiten van de kinderen een actief
aanbod te doen in verschillende leergebieden. Zij hebben tevens de taak zicht te houden op de ontwikkeling van kinderen. Zowel op het gebied van competentie, maar ook in relatie en in het neerzetten van de eigen autonomie.
Kinderen worden voor het vergroten van hun competentie niet gemotiveerd door dwang of het opleggen of het motiveren vanuit een vaststaand systeem, maar vanuit de zorg om te zien wat het kind werkelijk nodig heeft om in deze maatschappij te kunnen functioneren. Iedere begeleider is competent in het zien en aanbieden van leerlijnen zoals we die in onze maatschappij hebben afgesproken met elkaar (de kerndoelen). Leerkrachten organiseren een zo divers aanbod dat dit aanbod de kerntaken die de maatschappij van ons vraaqt dekt. In samenspraak met het kind, de begeleiders en de ouders wordt ervoor gezorgd dat alle kinderen toekomen aan het, naar capaciteit, bereiken van de kerndoelen.
Bron:
http://iederwijs.nl/iwn/nl/algemeen/vijfvernieuwingen/kinderenkiezenvanuithuneigen.php
Interviews
Wat vind jij leuk om te doen?
Gamen
Tekenen
Tekenfilms kijken
Voetballen
Met vrienden spelen
Heb je bepaalde hobbies?
Nee, hobbies niet echt. Maar vind het leukst om in mijn vrije tijd te gamen of met vrienden te spelen.
Wat doe je zoal als je met je vrienden speelt?
Ik doe voornamelijk voetballen als het goed weer is. Als het niet zo goed weer is dan doe ik meestal binnen gamen of anders films of tekenfilms kijken.
Heb je een bepaald persoon waar je tegen op kijkt, die je ziet als een goed voorbeeld voor jezelf?
Ja. Mijn stiefvader. Het is een goeie man.
Waarom is jou stiefvader een goeie man?
Hij is een goeie man omdat hij hoog op de ladder werkt en nooit bang is. Het zelfde als spiderman, hij zit ook altijd hoog in de lucht en is voor niemand bang.
Zie je spiderman ook als een goed voorbeeld waar je tegen op kijkt?
Ja, spiderman is heel cool. Hij pakt de slechterikken op. Hij is nooit bang voor niemand en hij is altijd hoog in de lucht. Net als mijn vader.
Lees je wel eens boeken?
Ja
Wat voor boeken vind jij leuk?
Ik lees de griezelbus, kippenvel en stripboeken.
Wat vind je het leukst om te lezen?
Stripboeken
En waar vind je stripboeken het leukst?
Omdat hier veel plaatjes in staan. Is leuker lezen vind ik.
Naam : Klif Koopman
Leeftijd : 8 jaar
Geinterviewde:
Naam : Puck
Leeftijd : 9 jaar
Interview vragen
1. Wat doe jij in jouw vrije tijd?
Buiten spelen, fietsen, hockeyen, voetballen en piano spelen
2. Wat voor hobbies heb je?
Voornamelijk piano spelen. Dit doe ik namelijk al 4 jaar.
3. Lees je wel eens?
Ja ik lees voornamelijk stripboeken, grappige boeken en spannende boeken ( Oorlogs geheimen ).
4. Wat vind jij belangrijk voor jezelf?
Piano spelen. Wil hierin de beste worden. Vriendinnen zijn belangrijk.
5. Wat voor programmas kijk je ?
Kijk voornamelijk naar tekenfilms, vind deze grappig.
6. Zit je op een bepaalde sport?
Ja zit nu al een tijdje op hockey en vind dit erg leuk. Hou van het teamspel. Leuk samen spelen.
7. Wie is jou grote held?
Papa en mama zijn mijn helden.
8. Waarom is dit jou grote held?
Papa en mama zijn altijd lief en verder weet ik het niet.
9. Wat wil je later worden?
Ik wil later een juffrouw worden. Wil een juffrouw worden voor kinderen zijn. Waar ik net zo lief voor kan zijn zoals mijn papa en mama.
10. Wat vind jij van deze afbeeldingen? Welke vind je interessant? En Waarom?
Sport: Hockey, Tennis en American Football. Ze vinden deze plaatjes leuk omdat ze ze stoer vind.
Program: Nickelodeon ziet er het leukst en grappigst eruit. De klodder verf spreekt mij erg aan.
Books: 2 onderste plaatjes vind ik leuk. De spanning en het onderzoekende.
Consloses: Ik heb een nintendo DS. Ik speel daarop mario cart en bros, harry potter en my sims. Mario Bros speel ik het meest, want vind dit het leukst. Je kan van alles kapot maken en je groeit en je verandert in verschillende marios.
Cartoons: Vind phineas & ferb en pokemon leuk. De rest ken ik niet. Ik vind phineas & ferb leuk omdat ze van die grappige ogen hebben en rare hoofden. Pokemon vind ik leuk vanwege de rare dieren.
11. Ga je wel eens naar de bibliotheek?
Ja ik ben wel eens in de bibliotheek geweest. Ik heb toen het boek Lenna lijstjes gehuurd. Dit boek gaat over een meisje dat elke dag een lijstje maakt met wat ze heeft gedaan en heeft meegemaakt.
12. Ben je wel eens bij de bibliotheek geweest tijdens de kinderboekenweek? En wat vond je ervan?
Ja ik ben vorig jaar met school naar de bibliotheek geweest tijdens de kinderboekenweek, maar weet niet meer zo goed wat het thema was. Ik weet alleen nog dat ik boeken moest opzoeken die ik leuk vond. Heb toen Lenna lijstjes opgezocht.
13. Wat is je favoriete kleur? En waarom?
Paars en blauw. Het zijn gewoon lekker felle en vrolijke kleuren. Daarom vind ik ze mooi.
14. Wat zou jou aantrekken als je een installatie ziet?
De velle kleuren en ik moet er iets op kunnen doen. Ik hou niet van alleen kijken.
Geinterviewde:
Naam : Jan
Leeftijd : 10 jaar
Interview vragen
1. Wat doe jij in jouw vrije tijd?
Voetballen, trainen, naar mijn vader kijken als hij voetbalt en ik krijg bijles in lezen.
2. Wat voor hobbies heb je?
Mijn hobbies zijn voetballen en leren blind typen
3. Lees je wel eens?
Nee ik lees niet zo vaak. Alleen als ik op school ben en bijles krijg in lezen.
4. Wat vind jij belangrijk voor jezelf?
Dat ik het naar me zin heb waar ik ook ben en zoveel mogelijk plezier heb.
5. Wat voor programmas kijk je? En wat vind je hiervan?
Tekenfilms en het huis van anubis. Ik vind tekenfilms grappig en het huis van anubis is spannend.
6. Zit je op een bepaalde sport?
Ja ik zit op voetbal in de e’tjes. Speel mid-mid. Vind het teamspelen erg leuk en het tackelen van de tegenstander. Ik voetbal bij Jeka.
7. Wie is jou grote held? En waarom?
Mijn vader. Hij is goed in voetballen en verdient veel geld verdient.
8. Wat wil je later worden?
Ik wil later politie agent worden of bij de mac als directeur worden. Dan zijn alle happy meals voor mij !
9. Wat vind jij van deze afbeeldingen? Welke vind je interessant? En waarom?
Sport: Voetbal, Karate en tennis. Karate is stoer en je beschermt jezelf ermee en tennis is relaxed om een beetje te slaan. Voetbal vind ik het leukst omdat ik hiervan hou.
Program: Nickelodeon vind ik gaaf. Leuke kleur en de verf klodder vind ik grappig.
Books: 2 onderste boeken vind ik leuk. De 1 ziet er spannend uit en de ander ziet er onderzoekend uit.
Consoles: Ik heb ze allemaal. Maar speel het meest op de Nintendo DS. Speel namelijk graag Mario bros. Vind het tof dat hij verandert en dat je dingen kapot moet maken en moet verzamelen. De geluiden en vormpjes vind ik ook erg leuk. Als het spannend word verandert de muziek ook en gaat het sneller.
Cartoons: Phineas & ferb vind ik leuk omdat zie zo raar en grappig zijn en pokemon vind ik leuk omdat ze met die ballen dieren vangen die er raar uitzien.
10. Ga je wel eens naar de bibliotheek?
Nee. Ik hou niet zo van lezen.
11. Ben je wel eens bij de bibliotheek geweest tijdens de kinderboekenweek?
Ja met school, maar vond het niet zo leuk, omdat ik niet zo van boeken hou.